Een haat-liefde verhouding met eten?

Eten doe je elke dag, bij het ontbijt, de lunch en de avondmaaltijd. Misschien neem je ook nog een tussendoortje of een stuk fruit. Een normaal voedingspatroon bestaat uit vijf tot zes eetmomenten per dag. Af en toe een stuk chocoladetaart of een extra glas wijn zou geen probleem moeten zijn. Maar wat gebeurt er als je het niet kan laten bij één stuk chocoladetaart? Of wanneer je juist geen chocoladetaart durft te eten, omdat je bang bent om aan te komen? Hoe kom je erachter of je een haat-liefdeverhouding met voedsel hebt? En hoe zorg je er dan voor dat je die relatie met je voedsel ten goede kunt veranderen?

De problematiek uitgelegd

Er bestaan verschillende problemen die je kunt hebben in relatie tot voedsel. Hieronder staan de drie meest voorkomende kort beschreven. Na elke beschrijving staat een korte opsomming waarmee je kunt controleren of dit probleem zich bij jou voordoet.

Anorexia NERVOSA

Een van de meest bekende eetproblemen is anorexia. Hierbij vind je jezelf heel dik, ook al heb je een normaal gewicht of zelfs ondergewicht. Je durft nauwelijks te eten uit vrees dat je gewicht zal toenemen. Vaak uit dit zich in excessief diëten. Door het strenge dieet ontstaat een tekort aan voedingsstoffen, wat mogelijk schadelijke gevolgen heeft voor je gezondheid. Het komt bij ongeveer 1,0% van de vrouwen en bij 0,3% van de mannen voor in Nederland. Je kunt het herkennen aan de volgende symptomen:

• Je vindt jezelf te dik, terwijl je een normaal BMI (grofweg tussen de 20-25) hebt.
• Om af te vallen ga je op een streng dieet, waardoor je veel gewicht verliest en je BMI daalt tot onder de gezonde norm.
• Je bent bang dat je gewicht toeneemt.
• Je bent geobsedeerd door eten: je telt hoeveel calorieën je binnenkrijgt en staat regelmatig op de weegschaal om te checken of je niet bent aangekomen.

Boulimia nervosa

De meeste mensen denken hierbij aan overgeven nadat je veel hebt gegeten. Bij zo'n eetbui eet je grote hoeveelheden. Om het voedsel en de daarbij behorende calorieën kwijt te raken, gebruik je laxeermiddelen, plaspillen, veroorzaak je een braakreactie of ga je vasten of overmatig bewegen om het teveel aan calorieën te compenseren. Meestal heb je een normaal gewicht, maar is je gevoel van eigenwaarde in grote mate afhankelijk van je figuur en je lichaamsgewicht. Het komt voor bij ongeveer 1% van de mensen, maar tien maal vaker bij vrouwen dan bij mannen. De kenmerken staan hieronder genoemd:

• Je hebt gedurende drie maanden of langer wekelijks last van zulke eetbuien.
• Meestal begint het tijdens de puberteit of als je jongvolwassen bent.
• Je bent ontevreden over je eigen lichaam.
• Na het eten van zoveel calorieën voel je je schuldig, waardoor je ze weer kwijt wilt.

Er zijn verschillende gradaties:

• Licht: je hebt een tot driemaal per week last van de hierboven beschreven eetbui met daarbij horende reactie.
• Matig: je hebt vier tot zevenmaal per week last van zo'n aanval.
• Ernstig: ongeveer acht tot dertien maal per week overkomt je deze aanval.
• Zeer ernstig: gemiddeld veertien keer per week of vaker heb je last van deze klachten

Eetbuistoornis

Je hebt vast wel eens gehad dat je meer at dan je eigenlijk op kon. Bij een eetbuistoornis eet je regelmatig veel meer dan je op kan. Meestal heb je daarna buikpijn of ben je misselijk. Je hebt het gevoel dat je:

• Geen controle hebt over de hoeveelheid die je eet.
• Veel sneller eet dan normaal is
• Grote hoeveelheden eet zonder dat je echt trek hebt.
• Van jezelf walgt zodra de bui voorbij is.
• Vaak zo'n eetbui krijgt wanneer je alleen bent, omdat je je schaamt voor de hoeveelheden die je opeet.

Bij deze stoornis worden dezelfde gradaties van ernst gehanteerd als die hierboven bij boulimia beschreven staan.

Online hulp bij eetproblemen

Herken je bij jezelf een van de hierboven beschreven problemen? Weet je niet waar je moet beginnen om het op te lossen? Of kan je wel een steuntje in de rug gebruiken? Dan kan een psycholoog je helpen om je klachten onder controle te krijgen. Het voordeel van online hulp bij eetproblemen is dat je vanachter je computer via videobellen of via een beveiligde berichtenservice contact hebt met een psycholoog. Die brengt samen met jou het probleem in kaart en helpt je om grip op je klachten te krijgen.

Het eerste gesprek is een intake, waarbij jouw hulpvraag de leidraad vormt voor het individuele behandelplan dat de psycholoog vervolgens opstelt. De ernst van de problematiek en jouw motivatie bepalen grotendeels het aantal behandelsessies wat vervolgens nodig is om tot een bevredigend resultaat te komen. Het doel is om kortdurende en effectieve therapie aan te bieden, zodat je snel weer op de juiste weg bent.

Na de behandeling

Tijdens het behandeltraject krijg je inzicht in je klachten. Je krijgt inzicht in de factoren die jouw probleem veroorzaken en in stand houden. Hierdoor kun je het probleem bij de wortels aanpakken. Het uiteindelijke doel is dat jij jezelf beter leert kennen, zodat je weet wat je valkuilen zijn, maar ook je sterke kanten. Die kan je vervolgens gebruiken om je klachten onder controle te krijgen.